(İZMİR) - Srebrenitsa Soykırımı’nın 29. yılında hayatını kaybedenler İzmir’de anıldı. Katledilen 8 bin 372 Boşnak anısına denize karanfil bırakıldı.
Avrupa'da İkinci Dünya Savaşı'nın ardından yaşanmış en büyük insanlık trajedisi olarak kabul edilen ve 8 bin 372 müslüman Boşnak sivilin katledildiği Srebrenitsa Soykırımı'nın 29'uncu yıl dönümünde İzmir’de anma töreni düzenlendi. Konak Belediyesi ve Konak Kent Konseyi tarafından Alsancak Türkan Saylan Kültür Merkezi önünde gerçekleşen anma töreninde konuşan Konak Belediye Başkanı Nilüfer Çınarlı Mutlu, “Bundan 29 yıl önce Avrupa'nın tam ortasında Birleşmiş Milletler'in güvencesine sığınan insanların nasıl katledildiğini gördük, inanamadık. O gün de inanamamıştık. Hâlâ da inanamıyoruz. O bir soykırımdı. O barış için teslim olan insanların öldürüldüğü ve dünyanın buna sessiz kaldığı, gözünü, kulağını kapadığı bir gündü. Hala inanamıyoruz. 29 yıl sonra toplu mezarlarda çıkan, DNA testleriyle hâlâ öldüğünü belgelemeye çalışan kadınların, annelerin, kız kardeşlerin dramlarına tanık olmaya devam ediyoruz. Dünyada her zaman ‘savaşa hayır, barış hemen şimdi’ dedik. Soykırımların hepsini lanetledik, lanetlemeye de devam ediyoruz. Ama henüz Avrupa ne olursa olsun ve Birleşik Milletler kendini temizleyemedi, aklayamadı. Özrünü de samimi ve içten dileyemedi. Soykırımları unutmamak üzere Avrupa'nın, Birleşmiş Milletler'in gözünün önünde yapılan bu katliamı unutmamak üzere otuzuncu yılda çok daha kalabalık bir şekilde bunu anmak üzere Saraybosna’da toplu mezarların başında bütün dünyaya unutmadığımızı, unutmayacağımızı göstermek istiyorum. İnsanlık tarihi maalesef böyle karanlık dönemlerle tanınıyor. Unutmayalım, unutturmayalım, Avrupa'ya da Birleşik Milletlere de bu göz yumduğu katliamı unutmadığımızı sık sık hatırlatalım” dedi.
Savaş değil soykırım
Türkiye Bosna Hersek Kültür Dernekleri Federasyonu Genel Başkan Vekili Cemal Şenel ise “Adına savaş diyorlar, bu savaş değil bir soykırım. 8 bin 372 kişi katledildi. Bugün 14 kişi defnedildi. Hâlâ yüzlerce kişinin DNA testleri bekleniyor. Şu anda geçmiş Bosna Hersek’in nüfusunun yüzde 54’ü dünyanın 60 ülkesine yayılmış vaziyette. Sırplar hala rahat durmuyor, durmayacaklar. Bu nedenle bir daha bu katliamların olmaması için bizlere ‘vurun Boşnakları, vurun Müslümanları’ diyen değil ‘vurun Türkleri’ diyen Mladiç’e karşı şimdi Dodik yapıyor aynısını. 23 Mayıs 2024’te Birleşmiş Milletler günah çıkarıyor, soykırımı anma günü ilan etti. 29 yıl evvel neredeydi Birleşmiş Milletler? Kendi ellerinizde 8 bin 372 kişiyi katlettiniz. Bu katliamların olmaması için, unutmamak için hep birlikte bir olamalıyız” diye konuştu.
“Soykırımda katledilenlerin bir kısmının cesedine bugüne kadar hâlâ ulaşılamadı”
Konak Kent Konseyi Genel Sekreteri Alper Yağlıdere tarafından okunan basın açıklaması metninde ise “11 Temmuz 1995 yılında Avrupa’nın 2. Dünya Savaşı’ndan bu yana gördüğü en büyük katliam yaşanmıştır. 1993 yılında Birleşmiş Milletler (BM) burasını Boşnaklar için "güvenli bölge" ilan etti. Sırpların iki yıl süren kuşatması sonrası Temmuz 1995'de Srebrenitsa düştü ve binlerce Boşnak erkek, kadın ve çocuk, kentin hemen dışındaki Potokari'debulunan Hollandalı askerlerin denetimindeki BM Barış gücü kârargahına sığındı. Hollandalı askerler kârargaha sığınanlara burada güvende olacaklarını söyledi. Ancak askerler Sırp güçlerin kampı kuşatması üzerine binlerce Boşnak’ı Sırplara teslim etti. Otobüs ve kamyonlara bindirilen sivil Müslüman Boşnaklardan 8 bin 372'si götürüldükleri ormanlık alanlarda, fabrikalarda, depolarda katledildi. Katledilenlerin cenazeleri ülkedeki çeşitli toplu mezarlara gömüldü. Soykırımda katledilenlerin bir kısmının cesedine bugüne kadar hâlâ ulaşılamadı” denildi.
“Tüm katliamları lanetliyoruz”
Srebrenitsa soykırımının insanlık tarihinin utanç sayfalarından biri olduğunun vurgulandığı açıklamanın devamında ise şu ifadelere yer verildi:
“Srebrenitsa Katliamı II. Dünya Savaşından bu yana Avrupa’da gerçekleşen en büyük toplu insan kıyımı olmasının yanı sıra hukuksal olarak ilk belgelenmiş soykırım olması açısından da önemlidir. Ancak ne var ki bu soykırımı yargılayanlar da bir zamanlar bu katliama seyirci kalan ve bizzat savaşı kışkırtan emperyalistlerden başkası değildir. Bizler faşizme, katliamlara, baskılara karşın ne olursa olsun barışı, kardeşliği, dayanışmayı savunuyor ve Nazi Kamplarından, Ruanda’dan, Hocalı’dan, Srebrenitsa’dan, Şengal’e ve Filistin’e tüm katliamları lanetliyoruz.”
Konuşmaların ardından törene katılanlar deniz kenarına yürüyerek soykırımda katledilen 8 bin 372 müslüman Boşnak sivilin anısına denize karanfil bıraktı.
