(MALATYA) - Malatya’nın en önemli gelir kaynağı olan kayısıdaki fiyat istikrarsızlığına çiftçiler tepki gösterdi. Çiftçiler, TMO’nun kapısında bir araya gelerek, artan işçilik, mazot, gübre, sulama gibi girdi kalemlerine karşılık kayısı fiyatlarının düşmesini protesto etti. Tüm Üretici Köylü Sendikası Genel Merkez yetkilisi Bayram Adil Aktaş “Kayısıda taban fiyatının bir an önce belirlenmesini istiyoruz. Üreticilerin borçlarının faizsiz olarak ertelenmesini ve üreticilere faizsiz kredi verilmesini istiyoruz. Üreticilerin kullandıkları mazotta, gübrede, ilaç da ÖTV’nin kaldırılmasını talep ediyoruz. Malatya kayısı üreticileri yalnız değildir" dedi.
Malatya’da Toprak Mahsulleri Ofisi mevkiinde bir araya gelen çiftçiler, seslerini yaptıkları basın açıklaması ile duyurmaya çalıştı. Çiftçiler adına basın açıklamasını okuyan Tüm Üretici Köylü Sendikası Genel Merkez Yetkilisi Bayram Adil Aktaş, başta Malatya milletvekilleri olmak üzere tüm kurumları kayısıya sahip çıkmaya, çiftçilerin emeğinin birkaç tüccarın insafına bırakılmamasını istedi.
Malatya’nın geçim kaynaklarının başında kayısının geldiğini, dünya kayısı üretiminin büyük kısmını karşılayan Malatya’nın bu özelliğiyle kayısı başkenti olarak tanımlandığını söyleyen Aktaş, şöyle konuştu:
“2024 itibarıyla kayısı üreticileri zor bir dönemden geçmektedir. Ürün fiyatlarının düşük olması ve üretim girdilerinin artması üreticilerin ekonomik olarak sıkıntılar yaşamasına yol açmaktadır. Geçtiğimiz yıl yaşadığımız deprem felaketi nedeniyle yaralarımız henüz sarılmamışken, acılarımız tazeyken bu yıl da Malatya’da kayısı fiyatlarının beklenenin altında kalması üreticiler arasında çok büyük bir hayal kırıklığı yaratmıştır. Piyasa koşulları, artan üretim zorlukları, piyasada kayısı fiyatlarını manipüle etmeye çalışan 3- 5 tane kendini bilmez tüccar ve tefeci zihniyeti kişilerin müdahaleleri kayısının fiyatını düşürmüş ve çiftçilerin emeklerini olumsuz olarak etkilemiştir. Kayısı fiyatlarının düşmesi özellikle küçük ölçekli üreticileri zor duruma sokmuş, emeklerinin karşılığını alamamalarına yol açmıştır.”
''TMO adım atmadı''
Malatya kayısı üreticilerin tefeci ziynete teslim olduğuna dikkati çeken Aktaş, “Hal böyleyken çiftçi dostu olarak bilinen ve üreticinin yanında yer alması gereken Toprak Mahsulleri Ofisi bu konuda şu ana kadar kılını kıpırdatmamıştır. Ulusal basından, televizyonlardan gördüğümüz kadarıyla Fisko Birlik olsun, Fındık Birliği olsun, Toprak Mahsulleri, ÇAYKUR olsun bu konuda taban fiyatı açıklamış ve üreticiyi zor durumda bırakmamıştır. Fakat Malatya’da her ne hikmetse gelinen şu güne kadar Toprak Mahsulleri Ofisi, bir adım dahi atmamıştır. Açıklanmayan taban fiyatları nedeniyle Malatya kayısı üreticileri zor durumda bırakılmıştır" dedi.
"Üretici, ürününü ucuz satmaya zorlanmış"
Kayısı üreticilerinin yaşadığı diğer sorunlara da vurgu yapan Aktaş, “Gübre, ilaç, su ve enerji gibi tarım girdilerinin fiyatları son yıllarda ciddi şekilde yükselmiştir. Özellikle gübre ve ilaç fiyatlarındaki artış çiftçilerin maliyetlerini katlamış; üretim süreçlerini zorlaştırmıştır. Ayrıca işçilik maliyetlerinin artması kayısı üreticilerinin kar marjlarını daha düşürmüştür. Geçen yıl itibariyle kayısıda çalışan işçilerin bir günlük yevmiyesi 450 lirayken bu yıl bin 200 lira sınırlarına dayanmıştır. Geçen yıl 2023 kuru kayısının ortalama fiyatı en düşük 160,73 TL iken bu yıl kuru kayısı fiyatlarıyla adeta dalga geçilmekte ve üreticiler perişan edilmektedir. Motorinin litre fiyatı geçen yıl mart ayında 19 lira 61 TL’den satılırken an itibariyle 46 lira sınırına dayanmıştır. Gübreden yakıta diğer girdilere işçiliğe varınca kadar bütün kalemlerde yaşanan artış karşısında üreticiler ürettikleri kayısının ederini alamadıkları gibi ürünlerini ucuza satmak durumunda bırakılmaktadırlar. İlgililerin ve yetkililerin bu konuya bir an önce el atmaları ve çözüm bulmaları gerekmektedir” diye konuştu.
Üretici ne istiyor?
Bayram Ali Aktaş, çiftçilerin taleplerini ise şöyle sıraladı:
''Kayısıda taban fiyatının bir an önce belirlenmesini istiyoruz. Üreticilerin borçlarının faizsiz olarak ertelenmesini ve üreticilere faizsiz kredi verilmesini istiyoruz. Üreticilerin kullandıkları mazotta, gübrede, ilaç da ÖTV’nin kaldırılmasını talep ediyoruz. Malatya kayısı üreticileri yalnız değildir. Bu ilk etkinlik olmasına karşın, katılan sizlere gerçekten teşekkür ediyorum. Bir kişi dahi olsa yine gelip basın açıklamamızı yapacaktık. Bu bir başlangıç, devam edecek ta ki yetkiler sesimiz duyuncaya kadar. Çocuklarımız yatağa aç girmeyince kadar bizim etkinliklerimiz devam edecek.''