Dünya Sağlık Örgütü (WHO-DSÖ) Cuma günü ilk kez bir maymun çiçeği (mpox) aşısının kullanımına onay verdi. Bunun Afrika'da hızla büyüyen salgınla mücadelede önemli bir adım olduğu belirtiliyor.
Danimarkalı Bavarian Nordic'in ürettiği aşının kabul görmesinden sonra UNICEF ve Gavi gibi kuruluşlar satın aldıkları binlerce doz aşıyı Afrika'ya gönderiyor fakat tek bir üretici olduğu için aşı tedariki sınırlı.
Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde yaygın olarak görülen salgında şu ana kadar binlerce vaka bildirildi.
Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, “Mpox'a karşı bu ilk aşı onayı, hastalıkla mücadelede önemli bir adımdır, hem mevcut Afrika'daki salgınlar hem de gelecekteki olası salgınlar açısından,” diye konuştu.
Ghebreyesus, aşının en çok ihtiyaç duyulan yerlere ulaştırılması için “acil” bir şekilde alım, bağış ve dağıtımın artırılması çağrısında bulundu.
Avrupa ve Kuzey Amerika’daki zengin ülkeler, 2022’deki küresel mpox salgını sırasında Bavarian Nordic’in mpox aşısını onaylamıştı.
DSÖ onayı kapsamında, aşı 18 yaş ve üzerindeki kişilere iki doz olacak şekilde uygulanabilir.
Çocuklar üzerindeki etkileriyle ilgili sınırlı kanıt bulunmasına rağmen, onayla beraber "faydanın riskten üstün olduğu durumlarda" bebekler, çocuklar ve ergenlerde aşının kullanılabileceği belirtiliyor.
Afrika Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri'ne (ACDC) göre, salgının etkili olduğu Kongo'da vakaların yüzde 70'i çocuktu. Yine hayatını kaybedenlerin yüzde 85'ini 15 yaş altı çocuklar oluşturdu.
DSÖ iki yıl önce başlayan salgından bu yana 120'yi aşkın ülkenin 103.000'den fazla mpox vakası doğruladığını açıkladı. Pazar gününe kadar olan son sayım, Afrika'da 12'den fazla ülkede 723 kişinin hastalıktan hayatını kaybettiğini gösterdi.
Afrikalı uzmanlar, kıtadaki mevcut salgınları durdurmak için yaklaşık 10 milyon aşıya ihtiyaç duyabileceklerini tahmin ediyorlar.
Avrupa Birliği (AB) ve bazı üye ülkeler, Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve aşıyı geliştiren şirket Bavarian Nordic ile birlikte, DSÖ'ye 620.000 doz aşı bağışlamayı planlıyor. Japonya da LC16 aşısından 3 milyon doz gönderecek.
Ancak geçen hafta itibarıyla, salgından en çok etkilenen ülke olan Kongo'ya yalnızca 250.000 doz aşı teslim edildi.
Afrika'da geçen hafta mpox bağlantılı 107 yeni ölüm ve 3.160 yeni vaka kaydedildi. ACDC Başkanı Dr. Jean Kaseya mevcut durumun "kabul edilemez" olduğunu vurguladı.
Mpox, çiçek hastalığı ile aynı virüs ailesine ait olup, ateş, üşüme ve kas ağrıları gibi daha hafif semptomlara neden olur. Daha ciddi vakalarda ise yüz, eller, göğüs ve genital bölgelerde lezyonlar gelişebilir.