ERDAL SAĞLAM
Önümüzdeki hafta TBMM’nin, yoğun tartışmaların yaşanacağı bir haftanın ardından yaz tatiline girmesi bekleniyor. Temmuz ayı enflasyonu ve buna bağlı faiz tartışmaları da yine gündemde olacak. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın CHP’li belediyelerin SGK borçlarını hemen ödemelerini istemesi ve bunun getirdiği tartışmaların ise bütün yaz sürmesi beklenebilir.
Temmuz ayı enflasyon rakamının Ağustos’un 3’ünde açıklanması gerekiyordu ama hafta sonuna denk geldiği için enflasyonu 5 Ağustos Pazartesi günü öğreneceğiz. Dolayısıyla bu haftanın gündemi olması beklenen Temmuz enflasyonu önümüzdeki hafta daha yoğun konuşulacak. Ancak ekonomi yöneticilerinin önceden piyasaları hazırlamaya başladığına bakarsak; Temmuz ayı enflasyon rakamı Haziran’dan belli ki daha yüksek çıkacak.
Geçen hafta Reuters’a demeç veren Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Prof. Cevdet Akçay, bir yandan faiz indirimlerini konuşmak için henüz zamanın erken olduğunu belirtirken öte yandan Temmuz enflasyon rakamının yüksek çıkacağını söyledi. Piyasaların beklentisi yüzde 2.7 iken, Akçay bunun üzerinde bir rakam gelebileceğini kaydetti. İktisatçılar ise yüzde 3’ün üzerinde, hatta yüzde 3.5’luk bir enflasyon rakamı gelebileceğini söylüyorlar.
Bu rakamın önemi Merkez Bankası’nın enflasyon hedeflerine ilişkin olumlu gidişatı bozup bozmayacağı ve faiz indirimlerine etkisi açısından arttı. Haziran ayında beklentilerin altında, yüzde 2 civarında gelen aylık enflasyon rakamı Temmuz başındaki elektrik zammı ve diğer otomatik zamlar nedeniyle yüksek çıkacak. Cevdet Akçay, çıkacak rakamın trendin dışında bir rakam olacağını, daha sonraki aylarda planlanan gibi yüzde 2, yılın sonlarında da yüzde 1.5’lik aylık enflasyon rakamlarına inilmesini beklediklerini söylüyor.
TBMM gündemine gelecek olursak; geçtiğimiz hafta nihayet kök maaşı düşük kalan emeklilerin maaşları netleştirildi ve asgari emekli maaşı 12 bin 500 TL olarak belirlendi. Ancak EYT’nin etkisiyle bozulan sosyal güvenlik kurumu dengelerinin düzeltilmesi için, TBMM açıldıktan sonra asgari emekli yaşını yükseltecek bir yasal hazırlık olduğu şimdiden konuşulmaya başladı. Siyasi ortam böyle bir radikal karara imkan verecek mi bilmiyoruz ama emekli maaşlarıyla ilgili tartışmalar belli ki önümüzdeki dönemde de devam edecek.
Belediyelere kıskaç daraltılacak
TBBM gündemdeki vergi paketi görüşmeleri tamamlandı, kanun teklifi kabul edildi. TBMM’deki asıl keskin tartışmaların gündemde olan sokak köpeklerinin imhasına ilişkin tartışmalar üzerinden çıkması bekleniyor. TBMM’de bu tartışmaları bir an önce geçirmek için ziyaretçi alımlarının da durdurulacağı öğrenildi.
Bunun yanı sıra Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan öyle bir tartışmayı ortaya attı ki; bütün bir yıl boyunca hatta daha da uzun yıllara yayılacak biçimde belediyelerin SGK ve vergi borçları gündemde kalmaya devam edebilir.
Özet olarak SGK’nın mali durumunun son çıkan EYT yasasının getirdiği yükle birlikte çok arttığı, finansmanın sıkıntıya girdiği biliniyor. Daha önce EYT yasasını çıkaran Cumhurbaşkanı Erdoğan değilmiş gibi, ekonomi yöneticileri bunun faturasını yasayı savunan muhalefet partilerine çıkarmak istemişti,
Şimdi de Cumhurbaşkanı Erdoğan konuyu, “CHP emeklilere verilecek maaşları düşünüyorsa, belediyeleri SGK’ya olan borçlarını hemen ödesinler” diyerek, bu tartışmayı alevlendirdi. Muhalefet partileri de özellikle CHP, doğal olarak, şimdiye kadar AKP’de olduğu için SGK borçlarını ödemeyen belediyelere ses çıkarılmadığını şimdi bunun istenmesinin kötü niyet taşıdığını söylüyor.
CHP’nin savunması, AKP’nin, belediyelerin verdiği hizmetler nedeniyle CHP’nin daha da büyümesinin, belediyeleri hizmet veremeyecek noktaya getirerek önlenmeye çalışıldığını söylüyor. O nedenle de hükümet bir yandan CHP’li belediyelerin SGK'ya borç listelerini açıklarken, öte yandan da CHP, daha önce biriktirilip de ödenmeyen borçların listelerini kamuoyuna açıklıyor.
Bu tartışmaların daha uzun süre devam etmesi beklenebilir. Kulis haberine göre hükümet ekim ayında TBMM açıldığında, belediye ve bağlı şirketlerinin SGK ve vergi borçlarını, otomatik olarak, belediyelere aktarılması gereken vergi payından, yani kaynaktan kesilmesini sağlayacak bir yasa maddesi getirecek. Bu girişimin siyasi ortamı iyice germesi kaçınılmaz gibi gözüküyor.
Bu arada gelen son verilerin ekonomide daralmanın artık belirginleştiğine işaret ettiğini söylemek gerek. Bu sıkıntının özellikle Anadolu’daki KOBİ’leri zor durumda bırakacak şekilde büyüdüğü gözleniyor. Buna bağlı olarak iş dünyasından gelen şikayetlerin daha fazla gündeme gelmesini bekleyebiliriz.